Op Welke Ondernemersvragen Heeft De Accountant Geen Antwoord?
2De markt verandert, tarieven staan onder druk, klanten hebben andere verwachtingen en vragen meer. Ik pik slechts enkele opmerkingen eruit die ik de afgelopen jaren veelvuldig voorbij hoor komen op die plekken waar accountants en administratiekantoren met elkaar samen klonteren. Mooie initiatieven zoals o.a. TUACC springen daarop in geleid door een aantal gepassioneerde professionals die de verandering inzien en hier op willen aanpassen en inspelen. Maar dat valt niet mee. Inmiddels heb ik een aantal AccountancyNieuws dagen en NBA Accountantsdagen mogen meemaken, heb ik zelf de eerste 2 edities van de Twinfield Nationale Accountancydag vorm mogen geven en heb ik als laatste ‘wapenfeit’ Exact Live samen met mijn team opgezet. De laatste niet alleen voor accountants maar tevens voor ondernemers. Wat ik sowieso al heb gemerkt het afgelopen jaar is dat vele kantoren het inmiddels wel geloven, de verhalen over veranderen en meegaan met de tijd. Wat ik al zei, veelal zijn het accountants die het tegen elkaar roepen, wordt er lekker in rondjes gedraaid en schieten kantoren er netto gezien nog weinig mee op. Dat kan ik me enigszins voorstellen omdat er externe prikkels nodig zijn, meer dan alleen de externe sprekers op de events, om de sector echt in beweging te krijgen. Ik ben ervan overtuigd dat de cliënten, de ondernemers daar een grote rol in kunnen vervullen. Daarom dat ik er ook in geloof om op een gezonde manier die twee groepen, accountants en ondernemers, bij elkaar te brengen op zoek naar polarisatie. Inmiddels heb ik hier een aantal keer getuige van mogen zijn en gezien welke aardige dynamiek dit oplevert.
Splijting
En toch blijf ik me afvragen of er nu dan echt iets verandert? Sommige kantoren pakken het aardig op gedreven door hedendaagse en vooruitstrevende individuen die met nieuwe concepten komen. Maar bij elkaar opgeteld niet voldoende om de hele sector écht in beweging te krijgen. Mensen gaan pas veranderen als het pijn gaat doen en blijkbaar hebben deze ‘speldenprikken’ nog weinig impact. [pullquote_right]Het kan toch niet anders dan dat de sector en haar klanten enorm uit elkaar aan het groeien zijn en elkaar niet meer aanvoelen?[/pullquote_right]Als ik als relatieve buitenstaander in de sector vraag aan kantoren in hoeverre zij de veranderingen zien en erin meegaan krijg ik veelal positieve antwoorden in de trant van: ‘ja we zien dat, wij zijn ons ervan bewust en zijn flink aan het veranderen…’ en ‘onze klanten zien ons als adviseur en kijken met ons samen vooruit…’. Klinkt bemoedigend en alsof er niets aan de hand is. 
Als ik dan de blogs op TUACC lees zoals de laatste van Tom Ooms denk ik bij mezelf: wie houdt nou wie voor de gek? Het kan toch niet anders dan dat de sector en haar klanten enorm uit elkaar aan het groeien zijn en elkaar niet meer aanvoelen? Dat zou mijns inziens moeten betekenen dat er vragen worden gesteld aan u als accountant of administratiekantoor waarop u eigenlijk geen antwoord heeft. Vragen die u een oncomfortabel gevoel geven. Of houdt u vol dat dat bij u nooit voorkomt?
Op welke vragen doel ik dan precies? Ik doel op de juist niet vak inhoudelijke vragen, dat zit wel goed, daar geloof ik wel in. Alhoewel het PE systeem wat te wensen overlaat ben ik wel overtuigd van de vak inhoudelijke kennis en expertise die er binnen de sector aanwezig is. Het zijn juist de kennis gebieden daar omheen. Onderwerpen die intern ter discussie behoren te staan rondom klantbeleving en klantgericht denken en opereren. Die juist laten zien dat er vandaag de dag meer nodig is dan alleen die vak inhoudelijke kennis. Dat de hedendaagse ondernemer meer vraagt aan flexibiliteit en nieuwe vormen van samenwerken. Wordt ontzorgt met het noodzakelijk kwaad dat de financiële administratie heet echter dat kwaad keihard nodig heeft om het bedrijf te kunnen besturen en te groeien. [pullquote_left]Of houdt u vol dat dat bij u nooit voorkomt?[/pullquote_left]Die ervoor zorgen dat de parels van morgen worden gevonden want zeg nou eens eerlijk, willen we allemaal niet de Instagram of Twitter van morgen in ons klantenbestand hebben om met hen mee te groeien? Tuurlijk wel, en bedenk nou eens eerlijk, stel u heeft een aantal van dat soort hedendaagse ondernemers tegenover u zitten, denkt u dat ze voor u zouden kiezen? De hoge eisen die worden gesteld aan transparantie in tariefstelling, online samenwerken, alles gedigitaliseerd hebben, 24×7 beschikbaarheid van bedrijfsgegevens en mobiel altijd en overal door kunnen werken, kunt u die vragen allemaal beantwoorden? Bent u de nieuwe bank genaamd Knab of de nieuwe zorgverzekeraar CZdirect die inspeelt op de laatste ontwikkelingen? Bent u een echte accountant in de cloud?
Nieuwe aanwas
Ik ben ervan overtuigd dat er een groot aantal professionals op de helft van de voorgaande alinea afhaakten daar waar de hedendaagse ondernemer vandaag de dag wel staat. [quote]de Fouks, de Koks, de Wietsma’s, de Klasens van deze wereld die pikken het wel op[/quote]Hoogstwaarschijnlijk juist die professionals die deze blog nooit zullen lezen omdat zij simpelweg niet connected zijn. Niet connected met hetgeen er vandaag de dag gaande is en hoe nieuwe verbindingen en relaties tot stand komen. En dat is wel de massa binnen de sector, de Fouks, de Koks, de Wietsma’s, de Klasens van deze wereld die pikken het wel op. Maar het aantal namen blijft beperkt en is beperkt al een aantal jaren achtereen. Blijven zij de voormannen of gaan er zich echte veranderaars achter hen scharen. Het zal mij benieuwen. De hedendaagse ondernemer is aan zet.
Mark het is heel simpel, iedere accountant krijgt de klanten die hij of zij verdient. Dus hebben ook twitter en instagram (volgens mij inmiddels overgenomen door facebook) een accountant. De vraag is echter of deze accountant de echte adviseur is van de directie van deze ondernemingen. Ik zie veelal bij juist van dit soort High tech startups dat er veel meer wordt gezocht in de eigen wereld naar een paar goede adviseurs dan dat ze daar gaan zitten wachten op de accountant. Vaak nemen de informals deze rol op zich of als andere investeerders zich melden wordt er vaak een advisory board als klankbord voor het management geïnstalleerd.
Wat ik de laatste tijd wel steeds vaker merk is dat dit soort ondernemers zonder scrupules de accountant er gemakkelijk weer uitgooit. Neem het voorbeeld van Exact Live Berd Damme was hij niet al als zeer jonge ondernemer inmiddels aan zijn derde accountant toe? Bij grotere ondernemingen merk ik dat wat minder. De recente uitspraak van een accountant van een grote telecomspeler “dat hij niets met twitter en die sociale onzin had” had mij als commissaris al lang doen besluiten om heel snel afscheid te nemen van deze man. Aan de andere kant ik denk dat de gemiddelde commissaris bij een grote telecomspeler ook helemaal niets met social media heeft.
Kortom de klant kiest uiteindelijk een accountant en als die niet bevalt vliegt die er vandaag de dag heel snel weer uit. Niet voor niets zijn de retentiecijfers in de accountancy al jarenlang aan het dalen en neemt de gemiddelde levensduur van een accountant bij een klant af. Volgens de wet bij grote bedrijven dadelijk een keer in de acht jaar. Maar misschien bij startups wel sneller.
De Fouks
Op welke ondernemersvragen heeft de accountant geen antwoord? Deze vraag suggereert dat ondernemend Nederland met concrete vragen zit, waarop de account geen antwoord heeft.
Laat ik er even van uitgaan dat niet wordt gedoeld op vragen die binnen het kennisdomein van de Accountant (behoren te) vallen. Dat zou immers een geheel andere discussie opleveren.
Alhoewel ik geen accountant ben, werk ik als IT Auditor veel samen met accountants en kom dus ook bij veel van hun klanten over de vloer.
Een ervaring uit de praktijk is dat ondernemers vaak onbekend is welke vragen gesteld (zouden) moeten worden. Niet over de eigen producten en/of diensten, daarover weten ze alles tot in de details. Maar vooral om vraagstukken buiten het eigen vaktechnische terrein.
Noem het onwetendheid van de ondernemer of noem het anders. Feit blijft dat dit in de prakijk regelmatig voorkomt. En dit betreft echt niet alleen het IT- domein waarin wij actief zijn.
Daar liggen kansen, zeker voor de accountant die vooruit wil en zich wil onderscheiden. Het vereist wel dat dat de accountant zijn verkoopantennes verder ontwikkeld/uitschuift .
Een eerste stap kan worden gezet door te starten met het inventariseren en stuctureren welke vraagstukken bij ondernemers spelen, maar dan wel vanuit ‘Out of the Box’. Dus geen vragen uit de domeinen waarin de accountant al actief is, bijvoorbeeld cijfers, financiering, fiscaliteit en bedrijfsopvolging. Bijvoorbeeld vraagstukken met betrekking tot :
De weerbaarheid van de onderneming t.o.v. de ontwikkelingen op de markt;
De doelmatigheid en doeltreffendheid van de (organisatie van) bedrijfsvoering;
Optimale inzet en benutten van de mogelijkheden van IT;
Zo zijn nog diverse andere vraagstukken denkbaar.
Met alle kennis waarover accountant beschikt en de toegang tot andere disiciplines moet het toch mogelijk zijn hiervoor een aanpak op te zetten en om te zetten naar concrete producten/diensten en uiteraard met voor de ondernemer herkenbare toegevoegde waarde. Dit vergt creativiteit, innovatie en durf. Wat betreft creativiteit en innovatief vermogen dat heb je of heb je niet. Dit kun je niet leren. Wat betreft durf gaat het vooral om het los durven laten van ‘dat alles met een deugdelijke grondslag gedaan moet worden ‘. Dit is bij de accountant met de paplepel in gegoten.
Met adviezen op basis van een deugdelijke grondslag zijn adviesbureau’s niet groot geworden. Daarmee wil ik niet suggereren dat adviesbureau’s maar wat raak adviseren of de accountant dit zou moeten gaan doen. Zeker niet. Wel zullen er door de accountant stappen moeten worden gezet, om daar op een verantwoorde manier maar vooral met meer durf mee om te gaan. Het moet in elk geval geen remmende factor zijn.
Durf gaat ook over de ‘ angst’ om wat weg te geven aan de concullega’s. Ze zouden maar eens op ideeen kunnen worden gebracht.
De oplossing ligt n.m.n. vooral in het samen durven, het bundelen van kennis, krachten, kunde en een multidisciplinaire benadering . Heb je bepaalde kennis niet zelf in huis zoek dan samenwerking met partijen die dat wel hebben.
Ik beschik niet over een glazen bol en pretendeer niet het beter te weten dan anderen.
Maar doe je dit niet, dan acht ik de kans groot dat partijen van buiten de accountancy wel de kansen zien, deze voortvarend oppakken en met ‘de buit ‘ aan de haal gaan. Voorbeelden uit de praktijk, zowel van binnen als buiten de accountancy, zijn bekend. Als dat gebeurt wordt de preferentie positie, die de accountant nu vaak toch nog heeft bij de ondernemer, alleen meer (verder) uitgeholt. De gevolgen laten zich raden.
Tot slot
De accountant is wellicht een betere adviseur dan wij nu kunnen vermoeden. Wie weet welke onvermoede krachten vrijkomen als de deugdelijke grondslag niet een rem blijkt te zijn maar juist kan worden ingezet als een Unique Selling Point van de accountant-adviseur.